ประวัติการก่อตั้งมูลนิธิส่งเสริมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ในพระบรมราชูปถัมภ์

ในปีเฉลิมฉลองสมโภชนกรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ.2525 นั้น สมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ได้จัดงาน
วิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทยครั้งแรกในวันที่ 18 สิงหาคม โดยพิธีเปิดองคงคมนตรีผู้แทนพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเป็นผู้มอบรางวัล "รางวัลนักวิทยาศาสตร์ดีเด่น" ซึ้งได้รับความสนใจและเผยแพร่ข่าวในสื่อมวลชลอย่างกว้างขวาง รางวัลดังกล่าว จึงกลายเป็น สัญลักษณ์ของพิธีเปิดงานวันวิทยาศาสตร์แห่งชาติต่องเนื่องจนมาถึงปัจจุบัน เพื่อให้มีองค์กรรับผิดชอบให้รางวัลโดยเฉพาะ สมาคมฯ จึงระดมทุนเพื่อจักตั้งมูลนิธิส่งเสริมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่งได้รับอนุมัติให้จดทะเบียนเป็นทางการเมื่อวันที่ 15 กรกฏาคม 2526 และเมื่อวันที่ 3 สิงหาคม 2528 ได้รับพระมหากรุณาธิคุณรับมูลนิธิฯ อยู่ในพระบรมราชูปถัมภ์ ต่อมากระทรวงการคลังได้ประกาศให้มูลนิธิฯ เป็นองค์การสาธารณกุศลว่าด้วยการยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่มเมื่อวันที่ 3 มิถุนายน 2545

สมาคมได้ประกอบกรณียกิจ ตามวัตถุประสงค์เป็นอย่างดี เช่น ได้จัดการออกวารสารวิทยาศาสตร์ ประจำเดือน เพื่อเผยแพร่ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ จัดการบรรยายทางวิชาการ ตอบคำถามทางวิทยาศาสตร์ของประชาชน โดยทางวิทยุกระจายเสียง อีกทั้งยังสนับสนุนการวิจัย จัดตั้งสาขาครูวิทยาศาสตร์ การจัดประชุม และแสดงทางวิทยาศาสตร์ ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2492 เป็นต้นมา

เมื่อสมาคมได้ดำเนินกิจการมั่นคงพอสมควรแล้ว ก็ได้รับพระมหากรุณาธิคุณ จากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โดยได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม รับสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทย ไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์ ตามหลักฐาน หนังสือที่ จ 277/2494 ลงวันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2494 ซึ่งนับว่าเป็นพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าหาที่สุดมิได้

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณฯ สยามมกุฎราชกุมาร สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี 

ทรงให้ความสนพระราชหฤทัย และส่งเสริมให้กำลังใจ โดยเสด็จพระราชดำเนินมาเป็นประธานในพิธีเปิดงาน การจัดประชุม และแสดงทางวิทยาศาสตร์ประจำปีอยู่เป็นนิจ นำความปิติโสมนัส มาให้แก่สมาชิกของสมาคมโดยทั่วหน้ากัน ...